Kupując dowolny towar, w sklepie, od akwizytora, za gotówkę bądź na kredyt, konsument zawiera ze sprzedawcą umowę. Jeżeli transakcja odbywa się zaocznie, tzn. konsument i sprzedawca nie widzą się twarzą w twarz, mamy do czynienia z umową zawartą na odległość.
Najpopularniejszym przykładem umowy zawieranej na odległość jest kupowanie przez Internet. Dla konsumenta, zanim zacznie oceniać ofertę sklepu, najważniejsze jest sprawdzenie czy sklep podaje swoje dane, w tym adres oraz przeczytanie regulaminu. Tylko dzięki jeśli znamy nazwę, adres, ewentualnie NIP firmy, będziemy mogli później w razie potrzeby skontaktować się ze sprzedawcą.
Kupując online konsument nie ma możliwości zobaczenia towaru, polega wyłącznie na informacjach dostarczonych przez sprzedawcę. Dlatego prawo daje mu dodatkowy czas do namysłu. W ciągu 14 dni od otrzymania towaru, konsument (ale nie przedsiębiorca) może zmienić zdanie i odstąpić od umowy zawartej na odległość. Wystarczy, że wyśle do sklepu, najlepiej listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, własnoręcznie podpisane oświadczenie i odeśle towar sprzedawcy.
Każdy sklep internetowy powinien zamieścić na swojej stronie informację o prawie do odstąpienia od umowy i wzór odpowiedniego oświadczenia. Konsument może skorzystać z wzoru lub napisać oświadczenie własnymi słowami, np.:
Odstępuję od umowy zawartej z Państwem dnia 1 grudnia br. Odsyłam kupioną bluzkę. Proszę o zwrot wpłaconej ceny na mój adres.
Towar nie musi być wadliwy a konsument nie musi tłumaczyć powodów swojej decyzji. Oczywiście towar nie może być używany, co nie znaczy, że nie można otworzyć opakowania i przymierzyć rzeczy, tak jak w sklepie tradycyjnym.
Przedsiębiorca – sklep powinien wykonać umowę sprzedaży na odległość najpóźniej w terminie 30 dni od złożenia zamówienia przez konsumenta, to znaczy, że w tym czasie konsument powinien otrzymać towar, o ile w umowie nie zastrzeżono innego terminu. Jeżeli sprzedawca opóźnia się z dostarczeniem towaru konsument może wyznaczyć dodatkowy termin i zagrozić, że po jego upływie od umowy odstąpi (na podstawie art. 543(1) kodeksu cywilnego) lub odstąpić od umowy od razu bez podania przyczyny, (na podst. art. 27 ustawy o prawach konsumenta).
Prawa, o których piszemy w niniejszym artykule dotyczą wyłącznie umów zawieranych pomiędzy konsumentem i przedsiębiorcą; nie dotyczą natomiast umów pomiędzy dwoma przedsiębiorcami ani pomiędzy dwoma osobami fizycznymi. Konsumentem jest każda osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnej w celu nie związanym bezpośrednio z prowadzoną działalnością zawodową lub gospodarczą.
