Europejski Dzień Praw Pacjenta obchodzony jest 18 kwietnia.
Prawa pacjentów są w naszym kraju trudnym tematem. Tym bardziej warto poszerzyć swoją wiedzę na temat praw pacjenta. Warto też pamiętać, że pacjent to konsument i jako konsument usług medycznych ma też określone prawa.
Podstawowy katalog praw pacjenta zawarty został w ustawie z dnia 6 listopada 2009 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz w innych ustawach i aktach wykonawczych regulujących m.in. kwestię dostępu do świadczeń medycznych czy zasad wykonywania zawodu lekarza i dentysty.
Do podstawowych praw pacjenta należą:
1. Prawo do świadczeń zdrowotnych, a więc do:
• świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej; w sytuacji ograniczonej możliwości udzielania odpowiednich świadczeń zdrowotnych pacjent ma prawo do o przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.
• żądania, aby udzielający mu świadczeń lekarz/pielęgniarka zasięgnął opinii innego lekarza/pielęgniarki lub zwołał konsylium lekarskie.
• natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia.
• świadczeń związanych z porodem.
2. Prawo do informacji o swoim stanie zdrowia, czyli do:
• Przystępnej informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
• Żądania, aby lekarz nie udzielił mu informacji na temat stanu zdrowia.
3. Prawo do wyrażania zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego oraz prawo do odmowy jego udzielenia.
4. Prawo dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej stanu zdrowia oraz udzielonych świadczeń medycznych
Pacjent oraz upoważniona przez niego osoba ma prawo:
• Wglądu do dokumentacji medycznej w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych.
• Do odpłatnych wyciągów, odpisów lub kopii dokumentacji.
• Do udostępnienia dokumentacji przez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji.
5. Prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych informacji związanych z leczeniem.
6. Prawo do poszanowania godności i intymności w szczególności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych.
7. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.
8. Prawo do opieki duszpasterskiej.
9. Prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.
Przede wszystkim jednak Pacjent ma prawo znać swoje prawa i walczyć o nie.
Pomoc w tym zakresie uzyskać można:
• w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta – jest to organ powołany do ochrony praw pacjenta; szczegółowe informacje na temat działalności Rzecznika Praw Pacjenta oraz kontakt do Biura znajduje się na stronie www.bpp.gov.pl
• we właściwym miejscowo Oddziale Narodowej Funduszu Zdrowia – w kwestii dostępu do świadczeń gwarantowanych oraz rozliczeń z zakładami opieki zdrowotnej. Lista oddziałów znajduje się na stronie www.nfz.gov.pl
• u właściwego miejscowo Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej – organu uprawnionego do prowadzenia postępowania w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy. Lista Okręgowych Izb Lekarskich, przy których działają Okręgowi Rzecznicy Odpowiedzialności Zawodowej znajduje się na stronie www.nil.org.pl
Warto pamiętać również, że jeżeli świadczenie medyczne wykonywane jest przez niepubliczny zakład opieki zdrowotnej lub przez lekarza wykonującego indywidualną praktykę lekarską odpłatnie ( poza ubezpieczeniem ) Pacjentowi przysługują również uprawnienia konsumenckie, wynikające z przepisów prawa cywilnego, w tym również prawo do reklamowania usługi lub towaru.