Opisana powyżej sytuacja nie jest jednostkowym przykładem praktyk stosowanych przez przedsiębiorców wobec konsumentów. Takie praktyki niestety mają miejsce dość często. Na szczęście z odsieczą przychodzi prawo konsumenckie które w takich przypadkach jednoznacznie stoi po stronie konsumentów.
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, uznaje się za agresywną praktykę rynkową żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty oraz żądanie zwrotu lub przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie zostały zamówione przez konsumenta. Takie świadczenie ze strony przedsiębiorcy będziemy dalej opisywali jako świadczenie niezamówione.
Ustawą o prawach konsumenta stanowi, iż spełnienie świadczenia niezamówionego przez konsumenta, następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań.
Bardzo istotne jest również, iż brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.
Co oznaczają dla konsumentów, którzy otrzymali niezamówiony towar powołane powyżej przepisy w praktyce ?
Po pierwsze: w wypadku niezamówionego dostarczania towarów, ale także wody, gazu, energii elektrycznej, centralnego ogrzewania lub treści cyfrowych, jak również niezamówionego świadczenia usług konsument jest zwolniony z obowiązku jakiejkolwiek zapłaty.
Po drugie: w wypadku dostarczenia przez przedsiębiorcę towaru, które nie był zamówiony przez konsumenta, całość ryzyka związanego z taką sytuacją ponosi przedsiębiorca, a po stronie konsumenta nie powstaje żaden obowiązek jakiegokolwiek świadczenia. Oznacza to, że konsument nie musi zapłacić ceny za towar lub usługę oraz że nie ponosi kosztów dostawy, ubezpieczenia towaru ani jakichkolwiek innych kosztów poniesionych przez przedsiębiorcę w związku z niezamówionym świadczeniem.
Po trzecie: brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione prze niego świadczenia (produkty czy usługi) nie może być interpretowany jako wyrażenie przez konsumenta zgody na takie świadczenia i co za tym idzie rodzić obowiązki związane z zapłatą. Ponadto nawet rozpoczęcie korzystania przez konsumenta z niezamówionego świadczenia (np. rozpoczęcie używania niezamówionego ekspresu do kawy) nie może być przez przedsiębiorcę interpretowane jako uznanie istnienia umowy między konsumentem a przedsiębiorcą. Przedsiębiorca nie może również żądać zapłaty za to korzystanie, jak i skazane na niepowodzenie będzie wystąpienie w stosunku do konsumenta z roszczeniem o tzw. bezpodstawne wzbogacenie.
Biorąc zatem powyższe pod uwagę trzeba wyraźnie zaznaczyć, że nasz konsument – Pan Janusz – może spać spokojnie, a odpowiedź na nurtujące konsumenta pytanie: „Co robić?”, brzmi: nic nie robić, bo konsument nie ma żadnych obowiązków w stosunku do przedsiębiorcy, który na własne ryzyko wysłał mu ekspres do kawy, którego Pan Janusz nie zamawiał!
Podstawa prawna:
art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 287).
art. 9 pkt 6 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (tekst jednolity Dz.U. z 2017 r poz. 270).
Autor tekstu: Katarzyna Chwesiuk.
———————
Porady prawne są dostępne bezpłatnie dla konsumentów w ramach Infolinii Konsumenckiej 801 440 220 / 22 290 89 16, od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 18.00. Obowiązują opłaty za połączenia wg taryfy operatora.
