Co to znaczy „poza lokalem przedsiębiorstwa”?
Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa jest to umowa, którą zawieramy poza miejscem prowadzenia działalności gospodarczej, tzn. na wycieczce, w pracy, na pokazie, czy na ulicy. Przykładowo: w naszym domu pojawia się akwizytor i oferuje nam zakup jakichś towarów bądź skorzystanie z usług danego przedsiębiorcy. Po zapoznaniu się z umową podpisujemy ją. W takim właśnie przypadku mamy do czynienia z umową zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa.
Odstąpienie od umowy
Gdy zawieramy umowę poza lokalem przedsiębiorcy, mamy 14 dni na odstąpienie od niej. Możemy to zrobić bez podania przyczyny. Bieg terminu do odstąpienia rozpoczyna się od dnia zawarcia umowy, chyba że umowa polega na przeniesieniu własności rzeczy, np. gdy zawieramy umowę sprzedaży. Wtedy termin liczymy od momentu objęcia tej rzeczy w posiadanie, czyli od momentu dostarczenia nam kupionej rzeczy. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku umowy, która obejmuje wiele rzeczy dostarczanych osobno, partiami lub w częściach. Wówczas termin biegnie od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, części lub partii. Kiedy natomiast umowa polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez oznaczony czas, np. prasy – od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy.
W przypadku gdy przedsiębiorca nie poinformuje o przysługującym nam uprawnieniu do odstąpienia od umowy prawo to wygaśnie dopiero po upływie 12 miesięcy liczonych od upływu standardowego terminu odstąpienia, czyli 14 dni. W sytuacji, kiedy przedsiębiorca udzieli informacji o prawie do odstąpienia przed upływem wydłużonego terminu na odstąpienie, to znowu mamy tylko 14 dni na odstąpienie od umowy. Dni te liczone są od momentu uzyskania informacji.
Poprawne zachowanie terminu
Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia o odstąpieniu od umowy przed jego upływem. Co ważne, jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Przykładowo: korzystamy z oferty akwizytora, który odwiedza nas w domu i zawieramy umowę kupna odkurzacza w dniu 12 września 2015 roku, który wypadł w sobotę. Towar zostaje nam dostarczony dnia następnego, czyli 13 września, tj. w niedzielę . Termin zaczynamy liczyć od dnia 14 września i normalnie termin na odstąpienie od umowy upłynąłby dnia 27 września w niedzielę, ale w tym konkretnym przypadku upłynie on dopiero 28 września, ponieważ ostatni – czternasty dzień – wypadł w niedzielę, która jest dniem ustawowo wolnym od pracy, stąd termin skończy się dnia następnego.
Kiedy ponosimy koszty odstąpienia od umowy?
Zasadą jest, że konsument może odstąpić od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa bez ponoszenia kosztów. Ustawa o prawach konsumenta przewiduje jednak kilka odstępstw od tej zasady. Po pierwsze, konsument może zostać obciążony kosztami wynikającymi z różnicy między ceną wybranego przez niego sposobu dostawy, a ceną najtańszego zwykłego sposobu dostarczenia oferowanego przez przedsiębiorcę, np. sprzedawca oferował dostawę listem poleconym za 10 zł i kurierem za 20 zł, jeśli konsument wybrał kuriera to wówczas może domagać się zwrotu tylko kwoty 10 zł. Po drugie konsument może zostać obciążony kosztami zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował o konieczności poniesienia tych kosztów.
W sytuacji kiedy odstępujemy od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa powstaje obowiązek wzajemnego zwrotu świadczeń, zarówno po stronie przedsiębiorcy, jak i konsumenta. Co to oznacza ? Otóż konsument zobowiązany jest odesłać rzecz, a przedsiębiorca zwrócić wszystkie dokonane płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy według wskazanych powyżej zasad. Od momentu kiedy złożymy oświadczenie o odstąpieniu od umowy mamy 14 dni na odesłanie rzeczy. Przedsiębiorca z kolei powinien zwrócić nam zapłaconą kwotę w ciągu 14 dni od otrzymania oświadczenia o odstąpieniu, może jednak wstrzymać się ze zwrotem płatności do chwili otrzymania rzeczy bądź dowodu jej odesłania.
Warto pamiętać, że w przypadku kiedy dostarczono nam rzecz do naszego miejsca zamieszkania, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania rzeczy na swój koszt, gdy ze względu na charakter rzeczy (rozmiar lub właściwości) nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą. Chodzi o wszystkie standardowe sposoby nadania rzeczy przesyłką do przedsiębiorcy, które znajdują się w ofercie operatora pocztowego. Dopiero w sytuacji kiedy niezbędna będzie indywidualna wycena bądź potrzeba skorzystania ze specjalistycznych usług transportowych, przedsiębiorca będzie zobowiązany odebrać rzecz na swój koszt.
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta (Dz. U. 2014.827)
– Kodeks cywilny – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku (Dz. U. 2015.1137)
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich jest partnerem akcji informacyjnej UOKiK dotyczącej sprzedaży bezpośredniej. Polecamy dodatkową lekturę w tym temacie – o szczegółach przeczytamy tutaj.
———————
Porady prawne są dostępne bezpłatnie dla konsumentów w ramach naszej Infolinii Konsumenckiej pod numerem 800 889 866, od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 17.00.
